در مقاله ی قبل گفتیم که اختلاف سلیقه در ازدواج و به طور کلی بین هر دو نفری اجتناب ناپذیر است.

اما نکاتی هست که با توجه به آنها می توان صدمات ناشی از این موضوع را به حداقل رساند:

1- به یاد داشته باشید بعضی از آداب و رسوم و عقایدی که در خانواده ها وجود دارد، هیچ پشتوانه ی عقلی و قانونی و شرعی ندارد و فقط باعث هویت بخشی به مردم وابسته به آن فرهنگ می شود، مثل بسیاری از رسم و رسومات جشن ازدواج، و برای برقراری پیوند و رابطه ی مناسب با خانواده ای که فرهنگ متفاوتی دارند ، می توان بسیاری از این آداب و رسوم را نادیده گرفت. مثلاً در بعضی از مناطق و شهرها برای دوران عقد قبل از مراسم عروسی، محدودیتهای بسیار سختی را درباره ی رابطه ی زن و شهوهر در نظر می گیرند که باعث عذاب و ناراحتی هر دوی آنها می شود. در صورتیکه در این دوران، دختر و پسر به صورت شرعی به هم محرم شده اند و هیچ اشکال عقلی و شرعی برای روابط آزادتر بین دو طرف وجود ندارد . همینطور رسم و رسوماتی مثل شیربها، تهیه ی لیست جهیزیه، خریدهای عجیب و غریب در طی مراحل ازدواج و غیره که هیچ نقش تعیین کننده ای در آینده ی زندگی زن و شوهر نخواهد داشت.

2- در صورتی که در موردی با همسرتان اختلاف سلیقه پیدا کردید، به هیچ وجه کار را به لجبازی نکشانید و تصمیم نگیرید روی طرف مقابل را کم کنید. اگر در بیشتر سریالها و فیلمهای خانوادگی تلویزیون می بینید که یکی از زوجین با داد و فریاد و لجبازی همیشه کارش را پیش می برد و طرف دیگر غالباً کوتاه می آید. بدانید که این، فقط در فیلمها اتفاق می افتد و در زندگی واقعی چنین کاری فقط مسئله را پیچیده تر می کند و به صورت یک زخم در چهره زندگیتان ماندگار خواهد شد. حتی اگر در یک یا چند مورد خاص بتواند با لجبازیهای بچه گانه و یا داد و فریاد همسرتان را وادار به عقب نشینی کنید، این عقب نشینی بصورت یک عقده در وجود او خواهد ماند و در جای دیگر آن را تلافی خواهد کرد.

 ولی اگر برآورده نشدن خواسته شما، باعث رنج و ناراحتیتان می شود، سعی کنید این موضوع را بسیار منطقی و  با خوش رویی و مؤدبانه با همسرتان مطرح کنید و از او بخواهید به خاطر علاقه ی شما در این مورد به سلیقه و نظر شما توجه کند و آن را برآورده سازد. مطمئن  باشید که با رفتارهای زشت مثل فحاشی و داد و فریاد و لجبازی تا به حال هیچکس نتوانسته فرد دیگری را همراه و یار خود کند، مگر برای مدت بسیار محدود.

3- هرگز و هرگز به خاطر تفاوتهای فرهنگی و آداب و رسوم خانواده ی همسرتان و یا خصلتهای فردی و شخصی همسرتان (مثل شجاع نبودن و یا زیبا نبودن) او را تحقیر نکنید و به هیچوجه عباراتی مثل «عقب مانده»، «اُمُّل» و ... را بکار نبرید. زیاد دیده می شود که یکی از طرفین برای اینکه حرفش را به کرسی بنشاند و کارها را همانطور که مطابق میل اوست به سرانجام برساند، سعی می کند با تحقیر شخصیت و یا تمسخر باورها و خواستگاه خانوادگی و بومی طرف مقابل او را وادار به تبعیت از خود کند. ولی به یاد داشته باشید یک همسر تحقیر شده و بی هویت که اعتماد به نفس را از دست داده باشد در بیشتر موارد کارایی خود را برای انجام وظایفش از دست می دهد و در انجام بسیاری از کارهایش موفقیت نخواهد داشت. این امر حتی باعث افسردگی و انزوای او می شود که در هر حالتی نهایتاً به ضرر جمع خانوادگی شماست و بالطبع خودتان هم از آسیب چنین امری در امان نخواهید بود.

4- اگر پس از بررسی و مطابقت با عقل و عرف و شرع به این نتیجه رسیدید که بعضی از رفتار و کردار و باورهای همسرتان ایراد دارد، برای انتقاد تلاش کنید با مباحثه های کوتاه و آرام و منطقی او را توجیه کنید و رفتار و کردار و باور درست را به او ارائه نمائید. ولی دقت کنید به نحوی اینکار را انجام دهید که احساس نکند شخصیت و غرورش را زیر سؤال برده اید و بدانید هیچوقت با یکبار گفتگو و در یک جلسه این موضوع به سرانجام نمی رسد و این عادتها و اعتقادات در طول زمان جزو شخصیت همسرتان شده و تغییر آن زمان می خواهد. در ضمن می توانید با هدیه دادن کتابهایی که در مورد آن رفتار و اعتقاد توضیحاتی داده و تشویق همسرتان به مطالعه آن کتاب به تدریج او را اصلاح کنید. همچنین در بعضی از موارد و درباره ی تعدادی از رفتارها و ناهنجاریهای فردی و اجتماعی فیلمهای خوبی وجود دارد که با تهیه و تماشای آن فیلمها در کنار همسرتان می توانید آرام و غیر مستقیم او را تغییر دهید.

5- توجه داشته باشید که صرفنظر از خواسته ها و چشم پوشی از علاقه هایتان، به هیچوجه نشانه ی شکست و یا تحقیر شما نخواهد بود. بلکه به یاد داشته باشید انسان بزرگوار و با شخصیت و فهمیده کسی است که به نظرات و سلیقه های دیگران احترام می گذارد و در بسیاری از موارد با از خودگذشتگی، باعث رضایت و خرسندی آنها می شود و همین موضوع باعث جلب محبت و احترام همسرش نسبت به او خواهد شد.

در آخر ذکر این نکته خالی از لطف نیست که متوجه باشید که زندگی مثل فیلم سینمایی نیست که در آن، افراد به همه ی خواسته هایشان برسند و همسر ایده آل و کاملاً مطابق میل خود را پیدا کنند. بلکه هر انسانی مجموعه ای از نقاط ضعف و قوت است و زندگی هر انسان آمیخته ای از شادیها و رنجها، شکستها و پیروزیها و غمها و ناکامیهاست، بنابراین ارزش و قیمت زندگی و همسر و خانواده تان را بدانید و به هر بهانه ای آن را متشنج و بحرانی نکنید.

موفق و شادکام باشید

احسان رادمند- تبیان

روابط نا موفق(1)

بعضی اوقات به این می اندیشید که آیا انتخاب درستی کرده اید؟ چگونه می توانید اطمینان حاصل کنید که او همان شخصی است که  شما می خواهید؟ چگونه می توانستم بفهمم که سر انجامی نخواهد داشت؟ مطمئن بودید که او همسر ایده ال شماست؟

با توجه به خلقت دو گانه انسان همواره مسائل ارتباطی بین زن و مرد  جزء مباحث مهم و بحث‌انگیز روانشناسی بوده است. ما در چند مقاله پی در پی ده نوع رابطه را که به درد و یأس می‌انجامد مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم . تا با آگاهی افزون تر، از وقوع آن ها پیشگیری کنید ویا در بهبود آن بکوشید.

1- رابطه‌ای که در آن بیش از آنچه همسرتان به شما عشق می‌ورزد، به او عشق می‌ورزید.

احتمالا این احساس برایتان آشنا است. وقتی‌که در کنارتان نیست، مدام به او فکر می‌کنید.

 در صورتی که یکی از طرفین در اکثر اوقات به لحاظ روحی تعقیب کننده احساسات باشد رابطه سالم نخواهد بود و محکوم به شکست.

چگونه بدانید که همسرتان به شما عشق می‌ورزد یا نه؟

این شمایید که از لحاظ فیزیکی مبادرت به ابراز محبت می‌کنید، نهایت تلاش‌تان را می‌کنید کارهایش را انجام دهید.

این شمایید که اکثر برنامه‌ریزی‌ها را بر عهده دارید، هدیه‌های شما شخصی بوده و روی آنها فکر شده در حالی که او هدیه‌هایش غیرشخصی است، وقتی درباره رابطه‌تان و احساستان صحبت کنید، سکوت اختیار می‌کند،

این شمایید که خود را با عادت و برنامه‌های او وفق می‌دهید.

چرا بیش از آنچه به شما عشق می‌ورزند، عشق می‌ورزید؟

- الگویی را از دوران کودک خود باز تکرار می‌کنید. اگر یکی یا هر دو والد‌تان عشق و توجهی را که بدان نیاز داشتید به شما نمی‌دادند و تصمیم گرفتید باید سخت تلاش  کنید تا دوستتان بدارند.

- نقشی که یک والدتان در قبال دیگری بازی می‌کرد را بازی می‌کنید.

2- رابطه‌ای که در آن بیش از آنچه عشق می‌ورزید به شما عشق می‌ورزند.

در این نوع رابطه وقتی همسرتان از احساسات شما جویا می‌شود، آن را انکار می‌کنید. از درون می‌دانید آن‌گونه که او به شما عشق می‌ورزد نسبت به او احساس علاقه نمی‌کنید. در این نوع رابطه در قبال اعتراضات همسرتان حالت تدافعی می‌گیرید. احساس می‌کنید او متکی و محتاج ا‌ست و نیاز به آزادی بیشتر دارید.

راه‌حل: از همان ابتدا رابطه به این موضوع که آیا به همان میزان که عشق می‌ورزید عشق نیز دریافت می‌کنید یا نه، با خود صادق باشید.

3- رابطه‌ای که در آن ماموریت نجات همسرتان را بر عهده دارید.

معتادین به نجات دیگران نه از آن رو که با همسرشان تفاهم دارند، بلکه به این دلیل که احساس می‌کنند مجبورند به او کمک کنند، به روابط وارد می‌شوند. احساس اجبار در محبت به کسی که شکننده است و یا او را دوست نداشته‌اند شما را به یک مامور نجات افراد مبدل می‌کند.

اگر ...

علاقمند به فردی با مشکلات جدی روحی، جسمی یا اقتصادی شدید هستید.

مدام در حال دلداری و آرام کردن کسی هستید که احساس سردرگمی، ناتوانی و عجز می‌کند.

او به ندرت نقش حماتیگر را در حق شما ایفا می‌کند و بیشتر شمایید که در این نقش‌ها ظاهر می‌شوید.

خود را در دام این روابط انداخته‌اید و همان احساس گناهی که در ابتدا شما را به رابطه‌ کشاند می‌تواند شما را مدت‌ها بعد از آنکه می‌دانید باید او را ترک کنید، در رابطه نگاه دارد.

راه‌حل: رمز موفقیت کلمه «احترام» است. شما نه تنها باید به همسر خود عشق بورزید بلکه باید نسبت به او احساس «احترام» داشته و به او افتخار کنید.

منبع:  بر گرفته از کتاب« آیا تو آن گمشده ام هستی؟»، نوشته باربارا آنجلیس

در اندوه جگر سوز علی (ع) در مواجهه با فاطمه میان در و دیوار و گاه شستن صورت نیلی و بازوی کبود فاطمه ، هیچ هنرمند عارفی نتوانسته است مرثیه بسراید آنچنان که از عمق رنج آدمی در چروک های پیشانی علی خبر دهد  و وسعت غم های خلقت را در پهنای اشک علی بشناسد و بشناساند. 

روزگار غریبی است دخترم ! دنیا از آن غریب تر ! این چه دنیایی است که دختر رسول خدا را درخویش تاب نمی آورد ؟ این چه روزگاری است که " راز آفرینش زن " را در خود عمل نمی کند؟ این چه عالمی است که دردانه خدا را از خویش می راند ؟ روزگار غریبی است دخترم . دنیا از آن غریب تر . آنجا جای تو نیست ، دنیا هرگز جای تو نبوده است .

بیا دخترم ، بیا، تو از آغاز هم دنیایی نبودی . تو از بهشت آمده بودی ، تواز بهشت آمده بودی ...

در این مبحث نگاه کوتاهی داریم به زندگی خانوادگی دختر محبوب رسول خدا که با وجود تمام محدودیت ها از جهات مختلف چه عظمتی را در طول عمر کوتاه نشان داده است .

نقش دختری حضرت زهرا : در شرایط سختی مثل شعب ابی طالب ، در یک شکاف کوه با همه گرسنگی ها و تشنگی ها و سرما و گرما و تنهایی پیامبر بدلیل فوت حضرت خدیجه و جناب ابی طالب در این دوران، دختری 7 ساله مثل یک مادر و مشاور و پرستار برای پیامبر بوده است در دوران سخت ترین محنت ها یک دختر کم سال به فریاد بزرگ ترین انسان ها    می شتابد وام ابیها نام می گیرد.

ازدواج فاطمه (س) با نهایت سادگی: ازدواج حضرت زهرا (س) با مهریه و جهیزیه مثال زدنی صورت می گیرد و دختر شخص اول دنیای اسلام با سادگی و نهایت قناعت ازدواج خود را می گذراند.

شوهر داری فاطمه زهرا (س) :  در طول ده سالی که پیامبر در مدینه بودند حدود نه سال آن  جنگ های زیادی در بر      می گرفت. دراغلب آنها امیرالمومنین هم شرکت داشته اند . ایشان خانمی است که همسرش مرتب درجبهه حضور دارد. از لحاظ اقتصادی هم مشمول آیه « ویطعمون الطعام علی حبه مسکیناً و یتیماً و اسیراً ...» است که حقیقتا زندگی ای با قناعت را می رساند . در این حال هم مسئولیت نسبت به همسر خود و وظایف شوهر داری را ایفا می کند وهم مسئولیت در قبال پدر خود که رهبر دنیای اسلام است. وظیفه دارد تا شوهر خویش را تجهیز کند دل او را از گرفتاری های زندگی خالی  کند ، به او دلگرمی دهد، فرزندان خود را به خوبی تربیت کند و ...

تبعیت از شوهر : امیر المومنین (ع) در باره فاطمه زهرا (س) فرمود:

 حضرت فاطمه (س) با آن عظمت و جلالت در محیط خانه یک همسر است .

تاثیر بیش تر در تربیت فرزند: بدلیل مسئولیت سنگین حضرت علی (ع)  درسفرها و جنگ ها و وظایف حکومتی تاثیر بیشتر تربیت  حضرت زهرا بر روی فرزندان هویدا و آشکار است . و نتایج و ثمرات این تربیت مثال زدنی است .

مادری بی نظیر: تربیت دو معصوم و دو بزرگوار ، بی نظیر و نمونه بودن جنبه مادری این خانم است و عظمت و شخصیت حضرت زینب را می توانیم دست پرورده این مادر جلیل القدر بدانیم .

حال ای زن  گرانقدر، وقت آن رسیده که ارزشهای معنوی این بانوی با عظمت را در روابط خانوادگی متجلی کنید . زنان مسلمان  ایرانی در دنیای امروز رسالتی عظیم بر عهده دارند و به عنوان الگوی زنان جهان باید پیام متعالی خود را در عرصه های مختلف به نمود برساند .

زنان در زندگی خود ، باید زندگی فاطمه (س) را از جهت خردمندی و فرزانگی الگو قرار دهند و از بعد عبادت ، حضور در صحنه ، خانه داری ، همسرداری و تربیت فرزندان صالح از ایشان الگو بگیرند . زندگی ایشان نشان می دهد که زن مسلمان برای ورود به صحنه سیاست  و میدان کار و تلاش و ایفای نقش فعال درجامعه ، همراه با تحصیل، عبادت، همسرداری و .. می تواند پیرو یگانه دختر پیامبر باشند .

گرد آورنده: فهیمه کهتری

منبع: آیینه زن ، تدوین سخنان آیت ا.. خامنه ای توسط امیر حسین بانکی پور فرد

کشتی پهلو گرفته ، نوشته سید مهدی شجاعی

جلوه‏های رفتاری حضرت زهراسلام الله علیها(2)

برای مطالعه ی قسمت قبل اینجا کلیک کنید.

روابط خانوادگی حضرت فاطمه(س) برای همه کسانی که خواهان یک زندگی متعالی هستند، درسهای ارزشمندی را ارایه می‏دهد. در اولین قسمت، پاره‏ای از ویژگیهای رفتاری حضرت زهرا(س) را نسبت به همسر گرامیش، بازگو نمودیم. اینک در ادامه به جلوه‏های دیگری از این زندگی والا توجه فرمایید.

* * *

تقسیم کار

یکی از عواملی که در حفظ اساس خانواده، نقش سازنده‏ای دارد، برنامه‏ریزی دقیق و منطبق با واقعیتهای زندگی است. اداره ی خانه، علی‏رغم اینکه ساده و عاری از پیچیدگی جلوه می‏کند، ظرافتهای خاص خود را می‏طلبد که بی‏تردید، به کاربستن آنها سبب موفقیت و آرامش روانی زن و مرد خواهد بود. عدم تعادل در تقسیم کار، باعث می‏شود که در نهایت، یکی از دو رکن خانه ـ یعنی زن یا مرد ـ از پای در آید.

مدت زیادی از ازدواج آنها نگذشته بود که خدمت پیامبر(ص) رسیدند و از او تقاضا کردند، تا کارها را میان آن دو تقسیم کند. رسول خدا(ص) کارهای خانه را به فاطمه(س) سپرد و مسؤولیتهای خارج از منزل را به علی(ع) واگذار کرد. بعد از این تقسیم بود که زهرا(س) بارها اظهار خشنودی می‏کرد و رضایت خود را از این تقسیم‏بندی ابراز می‏داشت.(1)

بی‏تردید، تقسیم‏بندی پیامبر(ص) بر مبنای ساختار روحی و جسمی و مصلحت اجتماعی آنها بود.

به همسرت محبت کن

این روایت در بسیاری از کتابهای روایی شیعه آمده است که علی(ع) فرمود:

روزی من و زهرا(س) در خانه نشسته بودیم که ناگهان صدای پیامبر(ص) را شنیدیم؛ به احترام آن حضرت برخاستیم. پیامبر(ص) فرمود:

بر جای خود بایستید تا من هم به شما ملحق شوم. سپس فرمود:

برای چند لحظه ما را تنها بگذار. آن گاه در خلوت از فاطمه(س) سؤال کرد: رفتار شوهرت ـ علی(ع) ـ با تو چگونه است؟

فاطمه گفت:

خوب است، اما زنان قریش مرا سرزنش می‏کنند که پدرت تو را به ازدواج کسی در آورد که دستش از مال دنیا خالی است.

پیامبر(ص) فرمود:

دخترم!

پدر و شوهر تو فقیر نیستند؛ خداوند، خزاین زمین را از طلا و نقره بر من عرضه کرد، ولی من به آنچه نزد اوست، رضایت دادم. خدای سبحان به جهانیان نگریست و از میان همه، دو نفر را انتخاب کرد؛ من که پدر تو هستم و علی که شوهر توست. دخترم! شوهر تو بهترین همسرهاست، تو را از نافرمانی او برحذر می‏دارم. سپس بیرون آمد و مرا صدا زد و فرمود:

به همسرت مهربانی کن، زیرا فاطمه، پاره تن من است، رنج او، رنج من و شادی او خشنودی من است.(2)

رازداری

ادب و احترام زن به همسر خود، اقتضا می‏کند که نه تنها از طرح و بزرگ جلوه دادن کمبودهای خانه، خودداری کند، بلکه در حد امکان، کاستیها را نادیده گرفته، آنها را کوچک شمارد. هنگامی که اظهار ناراحتی، نتیجه‏ای جز رنجش شوهر ندارد، زن نباید کلامی در این رابطه با او بگوید. ایثار، و محبت، اقتضا می‏کند که او خود به ترتیبی که می‏داند آنها را جبران کرده و زحمت مضاعف را بر شوهر خود، تحمیل نکند.

روزی فاطمه(س) به حضور پدرش رسید، در حالی که آثار ضعف و گرسنگی از چهره زهرا(س) نمایان بود. رسول خدا(ص) وقتی این حالت را مشاهده کرد، دستهایش را به سوی آسمان، بلند نموده و گفت: خدایا گرسنگی فرزندم را به سیری تبدیل کن و وضع او را سامان بده.(3)

پیامبر اکرم(ص) بدون اینکه زهرا(س) سخنی به او بگوید، از ضعف و گرسنگی او باخبر می‏شود که این خود، یکی دیگر از نمونه‏های پای‏بندی به اساس و اسرار خانواده است.

نگاه روح‏بخش

وجود زن، در خانه می‏تواند محیط را به دریایی از مهر و عطوفت تبدیل کند، به گونه‏ای که مرد با حضور در این فضا، آرامش پیدا کرده و مرهمی بر زخمهای دل او باشد. در غیر این صورت زندگی برای او فرسایش روح و مرگ تدریجی خواهد بود. مرد، همسر خود را مایه آرامش و تسلی خاطر می‏داند و به تعبیر دیگر، نگاه مرد به خانه و زندگی‏اش نگاه کسی است که از میان موجهای سهمگین دریا، به ساحل آرام می‏نگرد.

مشکلات بیرونی

هر مردی برای حل مشکلات گوناگون خارج از منزل، به یک روحیه ی قوی و زنده، نیازمند است. او سعی می‏کند که از لحظاتی که در بستر آرام‏بخش خانه‏اش سکونت می‏یابد، برای تقلیل کاستیها و زدودن نگرانیها استفاده کند.

مردی که از نعمت چنین خانه و خانواده‏ای برخوردار است، در مسیر زندگی و انجام وظایف سیاسی، اجتماعی خود، فردی پیروز و موفق خواهد بود.

فاطمه(س) جایگاه حساس و بلند شوهرش را می‏داند؛ همچنین می‏داند که علی(ع) در محیط بیرون با چه مشکلاتی روبه‏روست. کوشش او ایجاد یک محیط آرام و باصفا در درون خانه بود، و نه تنها سخنی که موجب پریشانی او بشود بر زبان نمی‏آورد، بلکه آنچه می‏گفت در جهت اهداف همسر فداکار و دلاورش بود.

امیرالمؤمنین علی(ع) موضوع را این گونه بیان می‏کند:

هیچ گاه، فاطمه از من نرنجید و او نیز هرگز مرا نرنجاند؛ او را به هیچ کاری مجبور نکردم و او نیز مرا آزرده نساخت؛ در هیچ امری، قدمی برخلاف میل باطنی من برنداشت و هر گاه که به رخسارش نظاره می‏کردم، تمام غصه‏هایم برطرف می‏شد و دردهایم را فراموش می‏کردم.(4) در جایی دیگر می‏فرماید: به خدا قسم! هرگز کاری نکردم که فاطمه خشمگین شود، او نیز هیچ گاه مرا خشمگین نکرد.(5)

سپاس مجاهدتها

فاطمه(س) در تمام مبارزات همسرش اعم از مبارزات سیاسی و جنگهای نظامی، مایه ی امید و دلگرمی او بود؛ در غیاب شوهر، خانه و فرزندان او را به خوبی اداره می‏کرد؛ با اشتیاق به انتظار بازگشت شوهر از جنگ می‏نشست و تمام سعی و کوشش خود را در راه آسایش او به کار می‏برد، به طوری که، وقتی علی(ع) برمی‏گشت و ساعاتی را در میان خانواده‏اش می‏گذراند، تمام خستگیهای حاصل از جنگهای طاقت‏فرسا، از تن او می‏رفت .

ادامه دارد...

پی نوشت ها:

1ـ بحارالانوار، ج43، ص153.

2ـ کشف‏الغّمه، ج1، ص363، مناقب خوارزمی، ص256، بحارالانوار، ج43، ص133، ناسخ‏التواریخ، ص43.

3ـ بحارالانوار، ج43، ص77.

4- بحارالانوار، ج43، ص123، کشف‏الغّمه، ج1، ص363.

5-  کشف‏الغّمه، ج1، ص363.

منبع : ماهنامه ی پیلم زن- باتلخیص

نویسنده :عذرا انصاری